طرح تدوین روششناسی انجام مطالعات توسعه آب محور در استان خوزستان با رویکرد سیستمی و همهجانبهنگر، مطالعات تجارب و شناخت و تحلیل وضع موجود و مطالعات توسعه آب محور زهره-جراحی
کارفرما: سازمان آب و برق خوزستان
مشاور: مؤسسه پژوهشی، مهندسی راهبرد دانش پویا
سال: 1398
هدف:
توسعه پایدار یک فرآیند است. در این فرآیند بهدستآوردن پایداری در هر فعالیتی که نیاز به منابع و جایگزینی سریع و یکپارچه آن وجود دارد، پیگیری میشود. توسعه پایدار تمرکز خود را بر سه ساحت اجتماع و اقتصاد و محیطزیست قرار داده است تا با تعامل و ایجاد توازن بین این ساحتها، منجر به شرایطی عادلانه و ماندگار و بادوام شود و در نهایت به پایداری توسعه برسد. بنابراین توسعه پایدار، پایدارترین آرایش از سه مؤلفهی اجتماع و اقتصاد و محیطزیست است و در ارتباط مؤثر عواملِ اقتصادی، اجتماعی و محیطزیستی متحقق میشود.هدف از انجام این پروژه دستیابی به طرح توسعه پایدار حوضه آبریز زهره-جراحی با استفاده از رویکرد همهجنبهنگر و سیستمی است. در این مطالعه، بناست توسعه بر محور آب مدنظر قرار گیرد.
نتایج :
رویکرد آمایشی، همگرایی و همراهی ویژهای با توسعه پایدار دارد. توسعهی پایدار و همهجانبهنگر (جامع) با توجه به ظرفیتها و محدودیتهای همه مناطق و نسلهای آینده، به پایداری روندهای توسعه در کشورهای مختلف توجه میکند. رسیدن به توسعهی پایدار بدون یک نظامِ برنامهریزی مطمئن، امکانپذیر نیست و برنامهریزی فضایی (یا آمایش سرزمین) این امکان را برای برنامهریزان فراهم میآورد. شرح خدمات توسعه آبمحور کوششی برای رسیدن به توسعه پایدار با استفاده از تجارب رویکرد آمایشی است.
یافتن نقشه راه و برنامهی مناسب برای بخش آب کشور در گروی شناسایی یکی از نقشهای سهگانه است که آب، محور، محرک یا محدودیت توسعه است؟ با توجه به شناسایی مناسب از توسعه پایدار و برنامهریزی سیستمی و همهجانبهنگر، میتوان به پاسخی جدید و تحولآفرین در مدیریت آب کشور دست یافت. گام نخست در این زمینه این خواهد بود که از رویکرد سنتی و سابقِ حل مشکلات آب و محیطزیست که نگاهی درونبخشی است، عبور کرد. در سایهی یک نگاه همهجانبهنگر و سیستمی و با در دست داشتن یک تصویر کامل و روشن از وضع موجودِ مناطق و بخشها، میتوان به پرسش رابطه آب و توسعه پرداخت و در بیرون از بخش آب ظرفیتها و تحولاتی را برای حل مشکلات آب شناسایی کرد. پس در همکاری مناطق و بخشها در اقتصاد ملی، تقسیمکار مناسب و توزیع عادلانهی امکانات و فرصتها، میتوان به تعریف مناسب از رابطه آب، انرژی، محیطزیست و جمعیت با توسعه رسید. رابطه توسعه و آب را میتوان توسعه آبمحور نامید.
بنابراین انتظار میرود پس از انجام پروژه با که به صورت چند-راهحلی و چند-ضابطهای خواهد بود، با پاسخ به 8 پرسش اساسی برای تهیه نقشه راه، بنیانِ رسیدن به نتایج و راهحلهای نهایی احصا شود: 1. با چه هدفی؟ 2. به چه منظوری؟ 3. چه کسی (دستگاهی)؟ 4. چه کاری را؟ 5. برای چه کسی؟ 6. با چه ابزاری؟ 7. در چه زمانی؟ 8. در چه مکانی؟