برگزاری جلسات آغازین و هماهنگی مطالعات «ساماندهی چرای دام و بهرهبرداری خردمندانه از مراتع در معرض آسیب سیستان»- اسفندماه 1400 و فروردینماه 1401
در چند دهه اخیر موضوع مشارکت مردم در مدیریت منابع طبیعی و دیگر منابع سرزمینی اهمیت ویژهای یافته است. طرحها و برنامههای بسیاری به دلیل عدم مشارکت ذینفعان با شکست روبرو شده و ناکامی این طرحها از یکسو پیامدهای منفی اقتصادی- اجتماعی و زیستمحیطی بسیاری را پدید آورده و از دیگر سوی زحمات و تلاشهای بیشائبه نیروهای کارشناسی را نیز هدر داده است. تجارب، تحقیقات و یافتههای ملی و بینالمللی حاکی از آن است که علت اصلی این وضعیت، نگرش از بالا به پایین و مشارکت ندادن گروههای ذینفع کلیدی در فرآیند تصمیمگیری، برنامهریزی، طراحی، اجرا و پایش و ارزیابی طرحهای مرتبط با مدیریت و برنامههای پایدارسازی منابع طبیعی است.
مدیریت و بهرهبرداری از مراتع نیز با مشکلات و تجربیات ناموفقی در زمینه جلب مشارکت بهرهبرداران مواجه بوده است. هرچند در دو سه دهه گذشته فعالیتها و مطالعاتی در این زمینه در چارچوب طرحهای مرتعداری انجام گرفته، اما نتوانسته است به کنترل و بهبود وضع موجود و بهویژه به پایداری مراتع بیانجامد و از تخریب رو به گسترش آن جلوگیری نماید.
بنابراین و با توجه به تجارب و رهیافتهای جدید، این ضرورت به میان آمده است که باید با ایجاد تغییر رفتار اساسی مبتنی بر «آگاهی» در میان بهرهبرداران و مرتعداران، نگرش، تلقی و باور جامعه بهرهبردار را نسبت به این نکته که «ایفاءکنندگان نقش اصلی خودشان هستند» و «حل این مشکل، بیش از هر چیز نیازمند اصلاح شیوه بهرهبرداری توسط آنان بوده و مشکل باید به دست خودشان حل شود» تقویت گردد. اگر بر روی این وضعیت حاکی از آگاهی تکیه شود، اقدامات آتی بسیار واضح به نظر خواهد رسید. حمایتهای دولتی نیز باید به نحوی تغییر کند که باعث تقویت شناخت و آگاهی بهرهبرداران و مرتعداران بهعنوان یکی از ارکان کار شده و آنان به سمتی رهنمون شوند که دست به تغییر رفتار بزنند.
پروژه بینالمللی «ارتقای مدیریت جامع منابع طبیعی برای احیای اکوسیستم تالاب و حمایت از معیشتهای جایگزین جوامع محلی»، یک پروژه مشترک میان سازمان حفاظت محیطزیست و دفتر برنامه توسعه ملل متحد (UNDP) در ایران است که با حمایت مالی اتحادیه اروپا و چشماندازی پنجساله (2025-2020) آغاز شده و در تلاش است تا مدیریت یکپارچهی منابع طبیعی را بهمنظور احیای زیستبومهای تالاب هامون و پشتیبانی از معیشتهای جایگزین سازگار با اقلیم در جوامع محلی اجرا نماید.
در همین راستا پس از طی فرآیند برگزاری مناقصه و انتخاب مشاور، مطالعات «ساماندهی چرای دام و بهرهبرداری خردمندانه از مراتع در معرض آسیب سیستان» در تاریخ 21/12/1400 به کنسرسیوم موسسه پژوهشی – مهندسی راهبرد دانش پویا و شرکت مهندسین مشاور سامان آبراه ابلاغ و جلسه آغازین مطالعات در تاریخ 21 اسفندماه 1400 بهمنظور معارفه فیمابین کارفرمای محترم و اعضای گروه مشارکت در محل سازمان حفاظت محیطزیست برگزار گردید. طی جلسه مذکور، پس از تبیین مسأله و اهداف انجام پروژه، رویکرد مطالعات، ابزار و روشهای تسهیلگری، روش و متدولوژی انجام کار، عناوین کارگاههای بررسی و ارزیابی مشارکتی و برنامه زمانبندی انجام مطالعات، توسط نماینده گروه مشارکت ارائه گردیده و مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
در ادامه جلساتی بهمنظور هماهنگی انجام مطالعات برگزار گردید. ازجمله در تاریخ 22/01/1401 جلسهای با مهندس جرگه (نماینده کارفرما در پروژه) در محل دفتر ایشان در سیستان برگزار گردید و اطلاعات لازم از ایشان دریافت گردید و در تاریخ 23/01/1401 جلسهای با جلسه با مهندس بارانیزاده مسئول اداره منابع طبیعی و جنگلداری شهرستان هیرمند و همکاران ایشان برگزار گردید و پیرامون اهداف و رویکردهای ایشان در انجام مطالعات بحث و تبادلنظر صورت گرفت.