مطالعه مهندسی ارزش پارکینگ طبقاتی ره باغ نعیم
کارفرما:شهردار مشهد- منطقه ثامن
مشاور: مؤسسه پژوهشی مهندسی راهبرد دانش پویا
تاریخ انجام: 1397
هدف:
- حل مسایل و چالش‌های طرح در بخش‌های کاربری زمین، معماری، سازه، تاسیسات و مکان‌یابی فضای پارکینگ موردنیاز متناسب با نتایج مدل‌های ترافیکی و میزان نیاز منطقه
- ارتقای شاخص ارزش پروژه از طریق بهبود کیفی و کارکردی و ارتقای پارامترهای اقتصادی (کاهش هزینه و افزایش درآمدهای دوره عمر طرح)
نتایج:
- بهینه‌سازی کاربری زمین به مساحت 17000 مترمربع
- تعیین تکلیف گودبرداری انجام شده به عمق 17 متر پس از 10 سال
- کاهش هزینه اجرای طرح و افزایش راندمان اقتصادی
- بررسی اثرات زیست‌محیطی طرح و کاهش آن
توضیحات بیشتر:
طرح پارکینگ طبقاتی ره‌باغ نعیم به‌عنوان یکی از ره‌باغ‌های طرح نوسازی و بهسازی بافت پیرامونی حرم مطهر رضوی و با هدف تداوم سمت‌گیری در جهت مجموعه حرم مطهر و تامین پیوست‌های لازم با حوزه قدسی در قطاع 3 محدوده حرم مطهر تعریف گردیده است. این محدوده در سطوح همکف و زیرین در زمینی به مساحت 17400 مترمربع (شامل 300 × 50 متر + 2400 مترمربع) و با زیربنای کل 67600 مترمربع در 4 طبقه زیرسطحی در نظر گرفته شده است. محل اجرای پروژه در حدفاصل میدان امیرالمومنین تا حرم مطهر رضوی و در امتداد خیابان امیرالمومنین می‌باشد.
مهم‌ترین چالش‌های طرح پارکینگ طبقاتی ره‌باغ نعیم را می‌توان به‌صورت زیر بیان نمود:
- هزینه‌های بالای اجرای طرح و ابهام در زمینه هزینه‌های تمام شده آن
- هزینه‌های قابل ملاحظه بهره‌برداری، تعمیر و نگهداری طرح
- عدم توجیه‌پذیری اقتصادی طرح با توجه به هزینه تمام شده احداث پارکینگ طبقاتی و امکان اخذ عوارض کم از خودروها
- وجود ابهام و تناقض در برآورد هزینه‌های اجرایی طرح و برآورد پایین هزینه احداث پارکینگ طبقاتی روزمینی (سطحی) نسبت به پارکینگ زیرزمینی
- اثرات ناشی از تخلیه آلودگی پارکینگ در محدوده ره‌باغ به‌ویژه در مجاورت با حرم مطهر و هتل‌های پیرامونی (خروجی آلودگی به‌صورت نسبتا متمرکز و حساسیت ویژه مراکز جمعیتی و اقامتی نسبت به آلاینده‌های خروجی) و احتمال تشدیدکنندگی خروجی آلاینده‌ها از خروجی فن‌ها
- ترافیک احتمالی ناشی از اتصال معابر ورودی و خروجی پارکینگ به بلوار امیرالمومنین
- احتمال تداخل تهویه پارکینگ با کارکرد اصلی ره‌باغ
- تامین ایمنی در پارکینگ (آتش‌سوزی و شرایط اضطراری در پارکینگ)
- احتمال تبدیل شدن پارکینگ به نقطه جاذب سفر و تغییر در کارکردهای موردنظر طرح به‌ویژه در اثر ایجاد واحدهای تجاری و خدماتی در طبقه منفی یک.
با توجه به موارد فوق، شهرداری منطقه ثامن مشهد مطالعات مهندسی ارزش پارکینگ طبقاتی ره‌باغ نعیم را به موسسه راهبرد دانش پویا واگذار نمود تا از طریق تشکیل تیمی از متخصصان و کارشناسان خبره، ذی‌ربطان و عوامل طرح، با اعمال نگاهی کارکردگرایانه به مجموعه فعالیت‌ها و پیشنهادات ارایه شده، نسبت به شناسایی راهکارهایی برای حل مسایل طرح، ارتقای کیفی و کارکردی پروژه و صرفه‌جویی در هزینه‌های دوره عمر اقدام نماید.
در همین راستا، پس از برگزاری جلسه پیش‌کارگاه این مطالعات در روز 8 خردادماه 1397 و براساس هماهنگی‌های صورت گرفته با اعضای تیم و برنامه‌ریزی انجام شده، بازدید میدانی و کارگاه مهندسی ارزش پارکینگ طبقاتی ره‌باغ نعیم طی روزهای 12 تا 14 تیرماه 1397 در مشهد برگزار شد که در نهایت، از مجموع 154 ایده پیشنهادی تیم مهندسی ارزش در کارگاه اصلی، تعداد 32 ایده به‌عنوان ایده‌های برتر جهت بررسی بیشتر در فاز توسعه انتخاب شدند. این ایده‌ها پس از بررسی در فاز توسعه، سرانجام در قالب 5 سناریو تبیین و در جلسه فاز توسعه در تاریخ 20 آبان‌ماه 1397 توسط تیم مهندسی ارزش بررسی و امتیازدهی کیفی گردیدند. این سناریوها عبارتند از:
- ساخت پارکینگ طبقاتی ره‌باغ نعیم به همراه اصلاحات (بهبود طرح مبنا)
- کاهش سطح اشغال پارکینگ طبقاتی به همراه فضای سبز
- کاهش سطح اشغال پارکینگ طبقاتی به همراه ایستگاه حمل و نقل عمومی
- کاهش طبقات پارکینگ طبقاتی و کاربری تلفیقی از سایر طبقات
- انتقال پارکینگ به سطح دو و جایگزینی کاربری زمین
علاوه بر امتیازدهی کیفی سناریوها که برمبنای معیارهای ارزیابی منتخب کارگاه، توسط تیم مهندسی ارزش صورت پذیرفت، در فاز توسعه این مطالعات، شناسایی و ارزیابی پیامدهای زیست‌محیطی سناریوها با استفاده از ماتریس ارزیابی اثرات RIAM در دستور کار قرار گرفت. روش RIAM روشی مناسب برای تبدیل تصمیم‌‌گیری‌های مفهومی به رکوردهای کمی است و یک ماتریس ساختاری را برای قضاوت‌های ذهنی و کمی به‌کار می‌برد و یک کمیت شفاف را برای قضاوت ارایه می‌دهد.
در نهایت و پس از بررسی فنی، آنالیز اقتصادی و مقایسه امتیازات کیفی سناریوهای مختلف، سناریوی «انتقال پارکینگ به سطح دو و جایگزینی کاربری زمین» با اخذ بیشترین امتیاز کیفی و بالاترین شاخص ارزش (36 درصد بهبود نسبت به طرح مبنا)، به‌عنوان سناریوی منتخب تیم مهندسی ارزش به کارفرمای طرح پیشنهاد گردید.
