مطالعات تکمیلی سند توسعه زیست‌محیطی کلانشهر مشهد
کارفرما: شهرداری مشهد
مشاور: مؤسسه پژوهشی، مهندسی راهبرد دانش پویا
هدف:
این سند با رسالت کلان سازگاری توسعه شهری مشهد با محیط‌زیست (توسعه پایدار و متناسب با ظرفیت‌های محیط‌زیست) برای تحقق اهداف ذیل تدوین شده است:
- سازگاری توسعه کلانشهر مشهد با محیط‌زیست آن و حرکت در مسیر توسعه پایدار شهری (هم‌سو نمودن اهداف و برنامه‌های توسعه شهری با ظرفیت‌های محیط‌زیست کلانشهر مشهد)؛
- پیشگیری، کنترل، جلوگیری از تخریب و آلودگی محیط‌زیست کلانشهر مشهد؛
- احیاء و حفاظت از منابع طبیعی، آب، خاک، تنوع زیستی، هوا و اکوسیستم‌های طبیعی کلانشهر مشهد؛
- مشارکت فعال و مؤثر در مناسبات، تعهدات، و تحولات جهانی محیط‌زیست؛
- تحقق اخلاق و عدالت زیست‌محیطی مبتنی بر فرهنگ اسلامی- ایرانی در کلانشهر مشهد؛
نتایج:
- در فرایند مطالعه 587 عامل تأثیرگذار داخلی و خارجی بر محیط‌زیست شهر مشهد (چالش‌ها و فرصت‌ها) شناسایی و اولویت‌بندی شده است.
- از تطابق عوامل داخلی و خارجی و بر اساس خروجی‌های مدل دپسیر (مدل تحلیل تخصصی محیط‌زیست مشهد) 55 راهبرد محیط‌زیستی برای محدوده برای رسیدن به چشم‌انداز تدوین شده است.
- بر اساس تحلیل‌های صورت گرفته و براساس خروجی‌های مدل‌های سوآت، مدل دپسیر، مدل تحلیل درختی و مدل QSPM، 362 برنامه و پروژه به تفکیک ابعاد محیط‌زیست برای اجرا در محدوده مطالعه طی یک بازه 10 ساله پیشنهاد شده است که همراه با ماتریس مسئولیت و اولویت و زمان‌بندی می‌باشد.
- در نهایت تمام مطالعات صورت گرفته تبدیل به یک لایحه شده است که شامل دو بخش اصلیِ وظایف و مسئولیت‌های شهرداری مشهد و وظایف و مسئولیت‌های سایر دستگاه‌های اجرایی می‌باشد. لایحه شامل 13 فصل و 53 ماده می‌باشد.
توضیحات بیشتر:
سند توسعه محیط‌زیست شهری کلانشهر مشهد با رویکردی راهبردی، سیستمی و یکپارچه، با نگاهی فراشهری و در 8 بعد محیط‌زیستی، با مشارکت نهادها و دستگاه‌های ذینفع تدوین شده است. ابعاد 8گانه این سند عبارتند از:
- آلودگی هوا و ریزگردها؛
- خاک و پسماند
- آب و فاضلاب
- مخاطرات طبیعی
- تنوع زیستی
- زیستگاه‌های انسانی
- انرژی
- صنایع و معادن
