مطالعات مهندسی ارزش طرح انتقال آب از سد باغان
کارفرما:شرکت آب منطقه‌ای بوشهر
مشاور: مؤسسه پژوهشی مهندسی راهبرد دانش پویا
تاریخ انجام: 1396-1397
هدف:
- بهبود ارزش طرح (کارکرد، کیفیت، هزینه)
- تلاش برای یافتن راه حل مسایل (در صورت وجود)
- تلاش برای یافتن راهکارهای تامین اهداف طرح (کارکردگرایی)
- حفظ الزامات زیست‌محیطی طرح
نتایج:
- بهینه‌سازی شیوه آبگیری از سد جهت حداکثر تامین آب
- بهبود فرایندها و جانمایی تصفیه‌خانه و ارتقاء کیفیت آب
- ارتقاء معیارهای کیفی تاسیسات خط انتقال (خطوط لوله، تامین انرژی، مخازن و …)
- افزایش درآمد طرح و انعطاف در تامین آب مشتریان
- کاهش هزینه‌های اجرایی و بهره برداری
- افزایش طول عمر تجهیزات
توضیحات بیشتر:
رودخانه باغان یکی از استثنایی‌ترین شاخابه‌های رودخانه مُند است که آب آن از کیفیت مناسبی برخوردار است. با توجه به محدودیت منابع آب، احداث سد و خط انتقال آب باغان برای کنترل و ذخیره سیلاب‌های این رودخانه و انتقال به محل مصارف بسیار مهم است.
مطالعات “مهندسی ارزش طرح انتقال آب از سد باغان” با هدف اعمال نگاهی کارکردگرایانه به مجموعه فعالیت‌ها و طراحی‌های انجام‌گرفته تعریف شده است. در این مطالعات ضمن شناسایی فرصت‌ها و چالش‌های پیش روی طرح، راهکارهایی جهت افزایش شاخص ارزش پروژه، شامل کاهش هزینه‌ها، افزایش بهره‌وری، هم‌افزایی در اتخاذ تصمیم برای مسائل کلیدی طرح و تسریع در بهره‌برداری از خط ارائه گردید.
با توجه به طرح مبنای آبگیر سد و انعطاف کم طرح به‌خصوص در شرایط خشکسالی، بر اساس ایده‌های کارگاه مهندسی ارزش، شیوه آبگیری از سد جهت فراهم نمودن امکان تامین حداکثر آب مورد بررسی قرار گرفت. همچنین، با توجه به کیفیت آب منطقه، حفاظت از تاسیسات و نیاز مصرف‌کننده نهایی، پیشنهادهای لازم جهت تکمیل فرایندهای تصفیه (به عنوان نمونه سختی گیری و حذف جلبک) ارائه و در مورد جانمایی تصفیه‌خانه نیز تصمیم‌گیری شد.
در مورد بخش‌های مختلف خط انتقال، بررسی امکان تامین فشار بخشی از خط به صورت ثقلی و انشعاب‌گیری از خط ثقلی انجام و مسیر عبور از تاسیسات مختلف در برخی نقاط مسیر، گزینه‌یابی گردید. همچنین، گزینه‌های پیشنهادی برای جنس لوله، مخازن ذخیره، کاهش ضخامت لوله در بخش‌های ممکن، پیش‌بینی مواردی جهت فروش آب، کاهش مسائل اجتماعی و… مورد بررسی و ارزیابی تیم مهندسی ارزش قرار گرفت.
در نهایت از بین گزینه‌های مختلف، بررسی فنی و اقتصادی انجام و شاخص ارزش گزینه‌های برتر تعیین گردید. بر این اساس، گزینه تعبیه چند تراز آبگیری جهت مدیریت کیفی مخزن و امکان تامین و برداشت حداکثری آب در شرایط مختلف، به‌عنوان گزینه منتخب بخش آبگیری انتخاب شد. همچنین، احداث مخزن بین راهی و ثقلی نمودن 5/13 کیلومتر از مسیر و تغییر جنس خط لوله در این قسمت از مسیر انتقال از فولادی به GRP، بهینه‌سازی تعداد شیرآلات هوا و تخلیه از طریق اصلاح خط پروژه و اجرای فرآیند تصفیه پیشرفته (اسمز معکوس) برای 50 درصد آب ورودی به‌عنوان گزینه‌های منتخب بخش‌های خط انتقال و تصفیه‌خانه انتخاب شدند. لازم به ذکر است که اجرای گزینه‌های پیشنهادی خط انتقال، صرفه‌جویی در حدود 20 میلیارد ریال در هزینه‌های اجرای طرح به همراه خواهد داشت.
