مطالعات مهندسی ارزش احداث بزرگراه وردآورد (دوگاز) و احیای رودخانه وردآورد
کارفرما: سازمان مشاور فنی و مهندسی شهر تهران
مشاور: مؤسسه پژوهشی مهندسی راهبرد دانش پویا
تاریخ انجام: 1393
هدف:
هدف نهایی مطالعات مهندسی ارزش حاضر، ارائه گزینه‌هایی به منظور بهبود شاخص ارزش پروژه‌های احداث بزرگراه دوگاز و ساماندهی رودخانه وردآورد می‌باشد. بر این اساس و با بهره‌گیری سیستماتیک از خلاقیت، نظرات و تجارب کلیه اعضای تیم مطالعه ارزش، ایده‌هایی به منظور بهبود شاخص ارزش پروژه‌های مذکور تولید و مطرح شده و سپس این ایده‌ها مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته و در نهایت گزینه‌های نهایی شده جهت اتخاذ تصمیمات و تدابیر مربوطه به کارفرما ارائه می‌گردد.
نتایج:
- گردآوری کلیه مطالعات انجام شده و اقدامات صورت گرفته در خصوص پروژه‌های احداث بزرگراه دوگاز و ساماندهی رودخانه وردآورد
- بررسی وضعیت فعلی پروژه‌های احداث بزرگراه دوگاز و ساماندهی رودخانه وردآورد
- بررسی ضرورت‌های احداث بزرگراه دوگاز و ساماندهی رودخانه وردآورد و کارکردهای این پروژه‌ها
- تولید ایده‌ها، تحلیل و ارزیابی آن‌ها و ارائه گزینه‌هایی به منظور بهبود شاخص ارزش پروژه‌های احداث بزرگراه دوگاز و ساماندهی رودخانه وردآورد
توضیحات بیشتر:
بزرگراه وردآورد (دوگاز) از بزرگراه شهید خرازی در منطقه 22 شهر تهران منشعب شده (از غرب شهرک آبشار و از مقابل پروژه تات‌مال) و پس از ایجاد یک رینگ در قسمت شمالی پروژه هزار و یک شهر (تهران‌لند) در مجاورت رودخانه و کانال وردآورد به طرف جنوب امتداد می‌یابد. این بزرگراه در ادامه مسیر خود، بزرگراه شهید خرازی، شهید حکیم، مترو تهران- کرج، آزادراه تهران- کرج، بزرگراه مخصوص کرج و بزرگراه فتح را قطع نموده و پس از عبور از روی کانال فیروز بهرام و راه‌آهن تهران- تبریز به سمت منطقه شهریار و شهرک اندیشه امتداد می‌یابد. مطالعات مقدماتی این مسیر طی نامه شماره 75/1014 مورخ 1375/05/03 توسط شرکت مهندسین مشاور رهاب به سازمان مشاور فنی و مهندسی شهر تهران ارسال و بدین ترتیب مطالعات مرحله اول و دوم این مسیر و تقاطع‌های غیر هم‌سطح آن از آزادراه تهران- کرج تا بعد از راه‌آهن تهران- تبریز طی نامه 01/2003-13222 به این مهندسین مشاور ابلاغ گردیده است. عملکرد این بزرگراه علاوه بر ایجاد دسترسی‌های محلی و منطقه‌ای می‌تواند به عنوان بخشی از حلقه ارتباطی بین‌بزرگراهی در چهار محور عمده بزرگراه‌های شرقی- غربی نیز مورد توجه قرار گیرد. با توجه به نزدیکی این بزرگراه به بلوار پژوهش که بخشی از آن ساخته شده و در حال بهره‌برداری است، جایگزینی بلوار پژوهش به جای محور دوگاز همواره مطرح بوده است.
رودخانه وردآورد (رودخانه چیتگر) از ارتفاعات شمال وردآورد و ازگى سرچشمه گرفته و پس از ورود به منطقه شهری و عبور از زیر بزرگراه‌های همت، رسالت و اتوبان تهران- کرج، وارد شهرک سینمایی غزالی می‌گردد. این رودخانه که در شرق وردآورد و غرب کارخانجات سایپا واقع شده، از بزرگراه مخصوص کرج عبور نموده و در شرق کارخانجات داروگر از جاده قدیم کرج عبور می‌نماید و از محدوده شهری خارج شده و وارد زمین‌های کشاورزی جنوب منطقه 21 شهرداری تهران می‌گردد. مطالعات مرحله اول طرح ساماندهی و ایمن‌سازی رودخانه وردآورد طی قرارداد شماره 01/1475-13233 مورخ 1376/05/07 از طرف سازمان مشاور فنی و مهندسی شهر تهران به شرکت مهندسین مشاور ره‌آور واگذار گردیده و در سال 1386 پروژه کانالیزه کردن رودخانه وردآورد از سرشاخه‌های کوهستانی تا پل خط‌آهن تهران- تبریز به کارفرمایی شرکت خاکریز‌آب آغاز شده است. عملیات اجرایی این پروژه از محدوده تقاطع با بزرگراه شهید خرازی تا بزرگراه شهید لشگری (جاده مخصوص تهران- کرج) به اتمام رسیده است. پروژه اخیر با توجه به ممانعت از نفوذ جریان آب به بستر رودخانه، سبب افت سطح آب در چاه‌های آب شرب مجاور این رودخانه شده است و از این‌رو با مخالفت شرکت آب منطقه‌ای تهران مواجه گردیده است. از این‌رو و با توجه به رویکرد جدید سازمان مشاور فنی و مهندسی شهر تهران در خصوص احیا و ساماندهی رودخانه‌های شهر تهران، تصمیم بر آن گرفته شده است که عملیات کانالیزه کردن رودخانه وردآورد در شمال بزرگراه خرازی متوقف شده و در این ناحیه، رودخانه وردآورد با توجه به رویکردهای نوین ساماندهی و احیا شود. در شکل ذیل نمایی کلی از موقعیت بزرگراه دوگاز و رودخانه وردآورد در شهر تهران نشان داده شده است.
همجواری بزرگراه دوگاز با رودخانه وردآورد سبب ایجاد تاثیراتی متقابل از جانب رودخانه بر پروژه احداث بزرگراه و بالعکس می‌گردد و با توجه به این نکته که سازمان مشاور فنی و مهندسی شهر تهران مصمم به احیا و ساماندهی رودخانه وردآورد در شمال بزرگراه شهید خرازی بوده و بیشترین تقاطعات بزرگراه دوگاز با رودخانه وردآورد نیز در این محدوده واقع شده است، لذا بررسی جامع و هماهنگ پروژه‌های احداث بزرگراه دوگاز و احیای رودخانه وردآورد ضروری می‌نماید. از این‌رو، سازمان مشاور فنی و مهندسی شهر تهران اقدام به بررسی جامع و همزمان این دو پروژه از طریق روش‌شناسی مهندسی ارزش نموده است. بر این اساس انجام مطالعات مهندسی ارزش احداث بزرگراه وردآورد (دوگاز) و احیای رودخانه وردآورد طی قرارداد منعقده به شماره 568987 مورخ 1393/05/28 از طرف سازمان مشاور فنی و مهندسی شهر تهران به موسسه پژوهشی مهندسی راهبرد دانش پویا واگذار گردیده است.
