مطالعه مهندسی ارزش پروژه کشف‌رود (رودپارک و بستر و حریم)
کارفرما: شهرداری مشهد
مشاور: مؤسسه پژوهشی، مهندسی راهبرد دانش پویا
سال: 1400
هدف:
ارتقای شاخص ارزش و حل مسائل اصلی طرح
توضیحات:
مطالعات مهندسی ارزش پروژه کشف‌رود با هدف حل مسائل و چالش‌های اصلی طرح و ارتقای شاخص ارزش آن توسط موسسه پژوهشی، مهندسی راهبرد دانش پویا به انجام رسید. هدف اصلی پروژه کشف‌رود، سامان‌دهی این رودخانه در بازه واقع در محدوده شهری به طول حدود 81 کیلومتر، از 6 کیلومتری قبل از پل جاده توس (پل شاهنامه) تا 5 کیلومتری بعد از تصفیه‌خانه چرمشهر بوده است.
در کارگاه مهندسی ارزش پروژه کشف‌رود 247 ایده توسط اعضای تیم پیشنهاد شد که در مرحله ارزیابی، از این تعداد، جمعا 46 ایده به‌عنوان ایده‌های برتر برای فاز توسعه انتخاب گردید. پس از بررسی ایده‌ها و تعیین گزینه‌ها در فاز توسعه، در نهایت گزینه بهینه‌سازی سامان‌دهی رودخانه با استفاده از رویکردهای تثبیت بیولوژیک، به عنوان گزینه منتخب این مطالعات پیشنهاد شد. مطابق این گزینه، مناطق اجرای خاکریز سامان‌دهی در طول مسیر رودخانه به کمتر از 17 کیلومتر محدود گردیده و فقط در نواحی مشرف به سکونت‌گاه‌های حاشیه رودخانه و مناطق دارای پتانسیل آلودگی بالا، به اجرا در می‌آید. مابقی مسیر رودخانه (حدود 53 کیلومتر) با استفاده از رویکردهای بیولوژیک نظیر درختکاری متراکم و پوشش سبز با بهره‌گیری از گونه‌های بومی، سامان‌دهی خواهد شد.
همچنین، گزینه ایجاد پوشش گیاهی در مناطق مناسب با هدف بهبود کیفیت جریان و ایجاد منظر، به عنوان اولویت دوم تیم برگزیده شد. ایجاد نیزارهای انسان‌ساخت با استفاده از گونه‌های بومی (به طول حدود 40 کیلومتر عمدتا در بازه‌های 4 تا 7 کشف‌رود)، سامان‌دهی کال‌ها و کاهش آلودگی با به‌کارگیری روش‌های گیاه‌پالایی و ایجاد تالاب‌های کوچک (وتلند) با هدف تسکین موقت جریان و ایجاد منظر (در ترکیب با گیاه‌پالایی) در بازه‌های 3 تا 8 رودخانه کشف‌رود (به مساحت کلی 67 هکتار) از جمله پیشنهادهایی است که در این گزینه مطرح شده است. پیش‌بینی تمهیدات لازم جهت ارتقای پایش و نظارت کیفی رودخانه (از طریق تعیین 13 نقطه پایش کیفی در طول مسیر رودخانه کشف‌رود) و شناسایی و سامان‌دهی صنایع پراکنده فاقد سیستم تصفیه فاضلاب، به عنوان اولویت‌های بعدی تیم پیشنهاد گردیدند.
